Liever een gebroken been…

Burnout en stress hoe gaan we er mee om? Een aantal jaren geleden zag ik een filmpje online: ‘If physical health problems were treated like mental health problems’. Ik wil dit graag met je delen omdat acteurs in dit filmpje precies laten zien hoe we fysieke aandoeningen behandelen zoals we omgaan met mentale problemen.

Je krijgt dan de volgende situatie: een man met een gebroken been probeert te lopen op een stel krukken. Zijn vriend, die naast hem loopt, kijkt geërgerd naar het gebroken been en zegt droog: ‘Je moet eens stoppen je te focussen op de negatieve dingen in het leven. Ga genieten. Het zit allemaal alleen maar in je hoofd.’ Bekijk hieronder het filmpje: If physical health problems were treated like mental health problems’.

Gebroken geest? Hup. Door jij.

Zou je niet snel zeggen over een gebroken been, nietwaar? Toch is het wél hoe we vaak omgaan met mentale problemen, zoals burn-out. Het wordt gezien als een zwakte als je ‘breekt’, als je tegen de muur klapt. In mentale problemen verkeren is daarom een taboe. Een persoonlijk tekort, het ligt aan jóu: ‘het zit namelijk allemaal in je hoofd’ (over die stelling valt al te discussiëren, maar dit terzijde). En je moet je vooral niet kwetsbaar opstellen en om hulp vragen. Want dat doen we niet. Met een gebroken been wel, met een gebroken geest niet. Hup. Door. Jij met je stress.

Net zoals een gebroken been aan meer dingen ligt dan aan je voet (die steen lag onhandig, je was net op het verkeerde moment op de verkeerde plek, je lette niet op etc), ligt een gebroken mind niet alleen aan jou. We leven in een samenleving waarin de verwachtingen torenhoog zijn en we worden afgerekend op prestaties. Daarnaast heb je te maken met collega’s en je leidinggevende met wie je de werkdruk niet goed kon bespreken. En ja, zelf heb je er ook een aandeel in.

Onbegrip

Om door te gaan met de vergelijking: toen ik een burn-out had (10 jaar geleden) voelde ik veel onbegrip. Iedereen was wel eens moe. Als ik aangaf hoe ik me voelde werd er vaak vreemd gekeken. Aan de buitenkant zag je namelijk niks aan mij. Ik weet nog dat een collega van mij geopereerd was aan zijn knie. Wanneer de collega eenmaal weer op kantoor was liep hij op krukken.  Collega’s vonden het heel normaal dat hij moest herstellen de komende weken/maanden. Ik zat achter mijn bureau weet ik nog en voelde me zo niet begrepen. Tranen rolde over mijn wangen. Het voelde zo pijnlijk en niet eerlijk. Voor mijn gevoel zat ik compleet in de kreukels en niemand die het zag.

Mijn herstel duurde jaren

Mijn burn-out was een periode van verdriet, pijn en machteloosheid. Ik weet nog dat ik bij de bedrijfsarts zat en aangaf dat ik echt niet meer kon. Mijn ouders moesten me helpen met de dagelijkse dingen. Ik kon echt niet meer. Hij keek alleen maar naar mij en gaf aan dat ik echt wel over 4 weken moest denken aan beginnen met werken. Ik voelde me zo niet gehoord en begrepen. Na 4 weken ging ik weer werken omdat het zo hoorde. Het ging totaal niet en vervolgens kwam ik dus weer thuis te zitten. Zo heb ik een tijdje aangemodderd en vond ik in die tijd niet de begeleiding die ik nodig had. Om het metafoor van het gebroken been te gebruiken. Ik gaf meerdere malen aan dat mijn been gebroken was, en dat ik in de kreukels lag. Alleen…. als er niet naar je wordt geluisterd en je weet het zelf ook niet meer uit wanhoop dan zet je je beste beentje maar weer voor. Ik bleef maar doorlopen, en doorgaan op wilskracht – nou ja, lopen – met alle gevolgen van dien. Mijn herstel duurde op deze manier jaren.

Klaar voor het leven

In die periode heb ik alles over stress en burn-out gelezen. Ik leerde dingen die ik de rest van mijn leven kan gebruiken (en die ik graag deel). Niet alleen was mijn ‘gebroken been genezen’, het was ook getraind en gespierd en lenig zoals het nog nooit was geweest. Ik was weer klaar voor de marathon van het leven. Al stond ik nu volledig anders in de wedstrijd. Dieper verbonden met mezelf dan ooit. Sterker nog: ik besloot mensen uiteindelijk zelf te willen helpen met alles wat met stress  en burnout te maken heeft, zodat anderen niet hetzelfde hoeven door te maken als ik destijds.

Zoek tijdig hulp