Oud-topbasketbalster is nu wandelcoach

Door: Roeland van Vliet 16-04-21
Bron: PZC
Foto: Fosfotografie

Oud-topbasketbalster is nu wandelcoach: Yolanda Joosse uit Middelburg houdt mensen een spiegel voor

VROUWENPOLDER – Bewegen is de rode draad in het leven van Yolanda Joosse. Voorheen was de 43-jarige Middelburgse één van de beste basketbalsters van Zeeland. Nu is ze ‘wandelcoach’. Door met mensen te gaan lopen, helpt ze hen van hun stressklachten of burn-out af.

,,Mensen hebben als het op stress aankomt het brein van een vis!” Yolanda Joosse zegt het meteen klip en klaar bij het binnentreden van natuurgebied Oranjezon. De personal coach uit Middelburg verduidelijkt: ,,We hebben een brein dat miljarden jaren oud is, dat helemaal niet mee geëvolueerd is met de tijd. We kunnen alle prikkels die wij op één dag krijgen niet verwerken. Dus is het helemaal niet zo gek dat je stress ervaart, overspannen wordt of een burn-out krijgt.”

‘Mijn ‘reis’ is dertien jaar geleden begonnen’

Zelf kan Joosse (43) erover meepraten. De voormalige topbasketbalster – ze speelde in Jong Oranje en was jarenlang topschutter bij BC Vlissingen – ging ook door een moeilijke periode heen. ,,Mijn ‘reis’ is dertien jaar geleden begonnen, na de geboorte van mijn zoon”, vertelt ze. , Opeens was ik moeder en dacht ik: ‘whooh, dat is een heel ander leven’. Het krijgen van een kind is heel mooi, maar leverde mij extra spanning op. Ik moest namelijk een nieuwe balans vinden tussen mijn gezin, mijn werk en het sporten. Ik vond dat in het begin heel heftig om dat te combineren. Vier jaar later ben ik ook nog gescheiden en toen kwam ik in een burn-out terecht.”

In het veld was ik heel sterk

Ondertussen bleef de Middelburgse wel basketballen.,,In het veld was ik heel sterk. Binnen het basketbal voelde ik me veilig en krachtig”, legt ze uit. ,,Maar ik heb ervaren dat ik buiten de lijnen mentaal, fysiek en emotioneel tegelijk juist heel kwetsbaar kon zijn. Achteraf besefte ik dat ik beter naar mijn lichaam had moeten luisteren. Ik geef dat nu ook aan mijn klanten mee: als je hoofdpijn hebt, met nek- en schouderklachten zit en veel moe bent, ga dan niet door en denk niet dat het wel goed komt. Ik heb die fout dus wel gemaakt, ik bleef de lat op alle vlakken hoog leggen en was heel resultaatgericht bezig. Ik wilde perfect zijn als moeder, als dochter, als echtgenote, als vriendin, als basketbalster, als werkneemster… Ik vroeg het uiterste van me. Het moest wel een keer misgaan.”

Na haar herstel gooide de Walcherse haar leven om: ze stopte met haar kantoorbaan als marketing- en communicatie-adviseur en liet zich omscholen tot ‘mastercoach’. In 2019 specialiseerde ze zich in coachen bij stress en burn-out. Met mensen die bij haar coachingpraktijk Floww aankloppen, gaat ze steevast wandelen in het duingebied bij Vrouwenpolder. ,,Bij weer en wind”, vertelt ze lachend, terwijl de zon uitbundig schijnt. ,,Als het regent of sneeuwt, heb je mooi iets om mee te beginnen. Weersomstandigheden kunnen een metafoor zijn voor hoe iemand zich voelt…”

Sneller tot inzicht

Het idee van Joosse is om mensen letterlijk in beweging te krijgen. Ze gaat twaalf weken achtereen één à anderhalf uur met hen wandelen in Oranjezon, waar ze inmiddels elk paadje kent en nog elke keer geniet van de bijzondere bomen die er groeien en de wilde dieren die er grazen. ,,Dít – en ze wijst om haar heen – werkt veel beter dan een kantoorruimte waarin we gewoon tegenover elkaar gaan zitten”, zegt ze. ,,Vanuit beweging komen mensen sneller tot inzicht. Het is de bedoeling dat je minimaal 30 minuten per dag beweegt in de buitenlucht, want dat zorgt voor betere concentratie en meer creativiteit en is echt stressverlagend. Merk je het tijdens dit gesprek ook al? Het is zó evident.”

Voorkomen is beter dan genezen

Het moeilijke is alleen dat de meeste mensen zulke dingen pas inzien als het al mis is gegaan. Joosse: ,,Als de pijn er niet is of als er geen noodzaak is, dan verandert een mens niet. Wij willen namelijk niet veranderen. Er moet dus iets zijn waarop we vastlopen. Heb je ooit iemand gehoord die zei: ‘Ik voel me zó goed, ik ga nu veranderen’. Voorkomen is beter dan genezen en gelukkig zijn er ook mensen die wel op tijd erbij zijn, maar de meesten die bij mij komen zijn al ergens tegenaan gelopen. Het is dan mijn taak om te kijken of ze weer in een flow terecht kunnen komen als ze hun leven voor een paar procent anders kunnen inrichten.”

,,Kijk”, zegt Joosse, ,,de helft van je genezing kun je zelf doen: voldoende slapen, gezond eten, op tijd in en uit bed gaan en zorgen dat je genoeg ontspanningsmomenten in de dag hebt. Maak van je dag een soort gatenkaas: zorg dat je tussen je werk momenten neemt om vanuit rust na te denken over hoe het met je gaat. Vaak denderen we maar door.”

In de zesde versnelling

En voor het andere deel van de genezing is iemand als Joosse nodig. Tijdens haar wandelsessies maakt zij graag zaken inzichtelijk met beweging. Ze gebruikt onder meer de termen ‘versnellen’ en ‘verlangzamen’. Ze daagt klanten soms uit, vertelt ze na een halfuurtje wandelen. ,,Dan gaan we een oefening doen, maar ik vertel nog niet precies wat die inhoudt. Ik ga eerst heel langzaam lopen. ‘Voel eens waar je ademhaling zit’, vraag ik dan. Dan ga ik flink versnellen, soms zelfs rennen. En automatisch loopt de ander met me mee. Die begint te hijgen en kan het op een gegeven moment amper bijbenen. Dan vraag ik: ‘Wat zorgt er nou voor dat je je grens niet aangeeft? Je voelt ‘m blijkbaar wel…’ In het dagelijks leven lopen mensen continu in de zesde versnelling. Vind je het gek dat ze dan klachten krijgen als ze tegen die grens aan lopen? Ze vergeten alleen te verlangzamen. Ik ben als een soort spiegel voor die mensen. Zo’n spiegel hebben ze ook nodig, want zelf kunnen ze het niet zien.”

Joosse ziet dat de hele maatschappij weerspiegeld wordt in haar klantenkring. Ze treft directeuren, managers, medewerkers en timmermannen. Tegen allen is ze heel open over haar eigen ervaringen. ,,Dat ik een burn-out heb gehad, zie ik nu voor mezelf als een kracht”, zegt ze. ,,Maar ik heb het eerst ook heel lang voor mezelf niet willen uitspreken. En dat zie ik nu bij de mensen die ik coach ook. Zo van: ‘Psst, laten we het niet een burn-out noemen, laten we het onder het tapijt stoppen’. Ik zeg dan dat ze hun burn-out mogen vertrouwen, want die weet waar-ie mee bezig is. Iedereen wil die burn-out controleren en er zo snel mogelijk van af zijn, maar dat gaat niet. Je moet er niet tegen vechten.”

De Tour win je in bed

Presteren in je werk of pieken in je sport is overigens helemaal niet verkeerd, stelt Joosse. ,,Wat zeggen ze ook al weer van de Tour? Dat die toch wordt gewonnen in bed.” Ze verwijst daarmee naar de uitspraak van oud-wielrenner Joop Zoetemelk. ,,Dat is helemaal waar: weet wanneer je wilt pieken, maar weet ook wanneer je moet ‘verlangzamen’. Van topsporters verwachten we ook dat ze niet 24 uur per dag aan staan en hun rustmomenten pakken om te herstellen. Maar de meeste overige mensen die willen presteren, nemen dat niet in acht. Ze zijn de hele dag online, willen constant van alles op de hoogte blijven en zoeken niet naar die balans.”

Door corona is het bij het bedrijf van Joosse niet rustiger geworden. ,,Maar”, zo zegt de Middelburgse, ,,in je leven loop je altijd wel tegen pijnpunten aan. In elk leven heb je ingrijpende gebeurtenissen. De vraag is dan: hoe ga je daarmee om? Voor jezelf – en ook vaak voor je omgeving – is het goed als je hulp inschakelt als je vastloopt. In Zeeland denken we vaak nog: ‘Ach, dat lossen we zelf wel op’. Je kunt ook veel zelf, maar jezelf een spiegel voorhouden kun je niet.”

Zet de eerste stap

Denk je na het lezen van dit artikel… Ik kan wel hulp gebruiken om een burnout te voorkomen. Neem dan contact met me op om te kijken wat ik voor je kan betekenen.

Ook als je niet helder hebt wat er precies met je aan de hand is of waar je tegen aanloopt. Op een methodische manier ga ik met je aan de slag. Stap voor stap. Wandelen in een mooi natuurgebied in het prachtige Zeeland of aan zee maakt onderdeel uit van deze persoonlijke aanpak. Lees hier wat de  voordelen van wandelcoaching zijn.

Wacht niet tot je letterlijk omvalt. De eerste stap is eerlijk naar jezelf zijn over hoe het nu met je gaat. Want als jij niet voor jezelf gaat zorgen, wie dan wel? Voorkomen is zoveel beter dan genezen!

Investering coachingsprogramma door werkgevers

Wist je trouwens dat de meeste werkgevers bereid zijn om te investeren in een (wandel)coachingsprogramma? Ik heb regelmatig contact met werkgevers hierover. Ze willen juist graag investeren in jou, en daarmee in jou als werknemer. Twijfel dus niet om jouw werkgever deze vraag te stellen als je merk dat je niet lekker in je vel zit.